Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie

W dniach 2-3 lipca 2024 r. W Warszawie odbył się VI Ogólnopolski Zjazd Pielęgniarek Medycyny Szkolnej pod hasłem “Zdrowie uczniów w centrum uwagi – rola pielęgniarek szkolnych”. Tematy poruszane podczas zjazdu:

• „Depresja u dzieci i młodzieży. Samobójstwo, czy możemy zapobiegać?” - dr n. med. Lidia Popek
• „Prawo w medycynie szkolnej (dokumentacja, zgody, współpraca z POZ)” - Mateusz Kępa, prawnik
• „Standardy ochrony małoletnich” - Mateusz Kępa, prawnik
• „Rola statystyki publicznej w systemie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami w świetle danych otrzymanych ze sprawozdań MZ-06” - mgr piel. Alicja Kraszkiewicz
• „Zdrowie psychiczne pielęgniarek szkolnych” - Anna Tomira Bejnar
• „Antropometryczna ocena stanu odżywienia dzieci i młodzieży - pomiary, wskaźniki i ich interpretacja” - dr hab. inż. Zuzanna Goluch
• „Zdrowie psychiczne ucznia w gabinecie pielęgniarki' – dr n. med. Agnieszka Kałwa
• „Profilaktyka raka piersi - warsztaty” – mgr Joanna Woźniak
• „Pierwsza pomoc” - Magdalena Włochowicz, pielęgniarka

Po raz kolejny uczestniczyłam w dwudniowym spotkaniu z pielęgniarkami środowiska nauczania i wychowania z różnych regionów Polski. Jak co roku wymieniałyśmy się swoimi doświadczeniami i problemami.

Wszystkie zgadzamy się wraz z wykładowcami, że gabinet pielęgniarki szkolnej to często najbliższe dziecku miejsce kontaktu z profilaktyką i edukacją zdrowotną. W trosce o przyszłość kolejnych pokoleń i tego, by wchodziły w dorosłe życie w lepszej kondycji zdrowia fizycznego i psychicznego, medycyna szkolna powinna być doceniona i wyposażona w nowoczesne narzędzia systemu ochrony zdrowia.

Uważamy, że powinno być podniesione znaczenie pielęgniarek szkolnych jako ekspertów w dziedzinie profilaktyki. Liczymy, że zachęci to młode pielęgniarki do podejmowania pracy wchodzących do zawodu. Sytuacja pielęgniarek szkolnych nadal jest bardzo trudna. Wymaga bardzo dużej samodzielności, a zakres obowiązków jest szeroki. Słabe finansowanie świadczeń pielęgniarki szkolnej sprawia, iż nie jest to praca konkurencyjna wobec zadań w placówkach medycznych.

Zestawiając problemy zdrowotne występujące w szkołach, obserwowany jest wzrost zaburzeń dotyczących zdrowia psychicznego. Szczególnie widoczne jest to w odniesieniu z omawianych na tegorocznym zjeździe zaburzeń psychicznych. Już u 5-letnich dzieci jest diagnozowana depresja, u dzieci w wieku 3-7 lat, 1% ma myśli samobójcze i utrzymują się one w wieku szkolnym. Pamiętajmy! Próba samobójcza nie jest manipulacją.

Epidemiologia

• samobójstwa dzieci powyżej 10 r. ż. wśród innych przyczyn zgonów wynoszą 20%
• najwyższą liczbę samobójstw u nastolatków notuje się w maju, a najniższą w okresie wakacji
• 1/3 samobójstw dokonuje się w domu
• metody (bez względu na wiek i płeć): powieszenie się, skok z wysokości, rzucenie się pod pojazd
• myśli samobójcze u 30% uczących się nastolatków
• próby samobójcze 4-23% uczniów

Pielęgniarki szkolne są podstawowym elementem wsparcia zdrowotnego dla dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych oraz ich rodziców. Drogie koleżanki, panie pielęgniarki szkolne, nasza praca jest bardzo potrzebna. Jedna rozmowa w gabinecie może zmienić życie przyszłego dorosłego człowieka.

Zachęcam do uczestnictwa w konferencjach, szkoleniach, zjazdach.

Telefony pomocowe:

• 116 111 darmowy całodobowy anonimowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Dzieci i nastolatki mogą zgłaszać dowolny problem m. in. kwestie związane ze szkołą, domem, relacjami, przemocą fizyczną lub seksualną, zdrowiem psychicznym, nadużywaniem alkoholu przez rodzica. W razie zgłoszenia sytuacji zagrażającej życiu dziecka, pracownicy linii podejmują interwencję.
  
• 800 12 12 12 kolejny darmowy i całodobowy numer telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży to linia Rzecznika Praw Dziecka. Pracownicy linii mogą udzielić ogólnej porady, skierować do specjalisty lub podjąć interwencję
  
• 800 70 22 22 bezpłatne całodobowe telefoniczne i online Centrum Wsparcia Dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
  
• 800 100 100 bezpłatna i anonimowa pomoc telefoniczna i online dla rodziców i nauczycieli potrzebujących wsparcia i informacji w zakresie pomocy dzieciom przeżywającym m.in. problemy związane z agresją, przemocą w szkole, kontakt z substancjami psychoaktywnymi, depresją, obniżonym nastrojem, myślami samobójczymi, zaburzeniami odżywiania. Udzielana również pomoc prawników Fundacji Dajmy Dzieciom Siłę w kwestii podejmowania procedur w przypadku podejrzewania przestępstw wobec dzieci. Działa od poniedziałku do piątku w godz. 12.00- 15.00
  
• 116 123 lub 22 668 70 00 bezpłatna, całodobowa poradnia telefoniczna „Niebieskiej linii” dla osób przeżywających kryzys emocjonalny, w szczególności dla osób doświadczających przemocy domowej

Polecana literatura i strony internetowe:

Aleksandra Kościuch
magister pielęgniarstwa
pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania